Biskupia posiadłość
Obiektem dzisiejszego spotkania z osobliwościami Pomorza i Kujaw jest zapomniany nieco zamek w Raciążku. Należąca do biskupów włocławskich warownia spełniała w średniowieczu ogromna rolę na krzyżacko-polskim pograniczu. W miejscu dzisiejszego zamku istniał gród drewniano-ziemny, o czym wiadomo dzięki wystawieniu dokumentu w 1250 roku w tym miejscu przez księcia Kazimierza I kujawskiego. Kolejny dokument wystawił tutaj biskup Wolimir ze Świętopełkiem, więc można uznać, że było to w tym czasie ważne miejsce. W czasie wojny polsko-krzyżackiej (1327–1332) Raciążek został w 1329 i w 1330 roku oblężony przez Krzyżaków, którzy po ośmiodniowym oblężeniu zdobyli i zniszczyli biskupi gród.
Murowana warownia
Wkrótce po tym, na jego miejscu wzniesiono zamek z kamienia i cegły, ponieważ biskupom zależało na posiadaniu niedaleko Włocławka swojej rezydencji. Na pewno zamek wzniósł biskup Maciej z Gołańczy, który zmarł w 1364 roku. Zamek w okresie poprzedzającym wielką wojnę z zakonem krzyżackim był kilkukrotnie wykorzystywany do rokowań z Wielkimi Mistrzami. Przebywała tu Jadwiga i Władysław Jagiełło toczący rozmowy z Krzyżakami o zwrot ziem bobrzymskiej i dobrzyńskiej.
Okres złotego wieku
W latach 1582-1600 Hieronim Rozdrażewski rozbudował zamek oraz przekształcił wnętrza tak, że powstała późnorenesansowa obronna rezydencja. Podczas tej przebudowy wzniesiono przy suchej fosie, w pewnym oddaleniu na zachód od murów zamkowych, czworoboczną wieżę bramną.
Okres baroku
Po zniszczeniach z drugiej połowy XVII wieku zamek został opuszczony, a pozostałości budynków gospodarczych rozebrane. W początkach XVIII wieku Felicjan K. Szaniawski wzniósł drewniany budynek poza terenem zamkowym, a w 1720 roku biskup Krzysztof Antoni Szembek wykorzystał zniszczone mury głównego budynku zamkowego do wzniesienia barokowej
rezydencji w Raciążku.
Rozbiory
W okresie zaborów zamek został przeznaczony do rozbiórki przez władze pruskie w 1804 roku. Zabudowania zostały zrujnowane przez rozbiórkę na materiał budowlany.
Obecnie zamek oznaczono jako trwałą malowniczą, romantyczną ruinę.
Mało kto wie, że na tutejszym zamku dnia 22 maja 1404 roku, podpisano porozumienie polsko-litewsko-krzyżackie dotyczące wykupu przez Królestwo Polskie ziemi dobrzyńskiej i zamku w Złotorii oraz potwierdzenia praw Krzyżaków do Żmudzi.
