Kontroler sprawdza bilety w tramwaju i autobusie? Tego nie musisz mu mówić!

Kanar - osoba nielubiana

Każdy miał chyba w życiu spotkanie z kanarem w tramwaju lub autobusie. Ogólnie kontrolerzy biletów nie są lubiani, nawet czasami słychać to w urwanych rozmowach i komentarzach. Są uznawani za bezlitosnych egzekutorów przepisów. Często pasażerowie skarżą się na dziwne zagrywki i metody kanarów, którzy nigdy nie dają wiary i zakładają, że dana osoba na pewno kłamie. Bywają też tacy, którzy nie uznają biletów w aplikacjach. Oczywiście takie sytuacje kończą się skargami. Inną rzecz stanowi jakość obsługi kanarów. Bywają kontrolerzy, którzy bardziej przypominają meneli niż kanarów. Ponadto pasażerowi oburzają się na chamskie odzywki, podnoszenie głosu w celu zastraszania - szczególnie młodszych osób, kobiet.

Nie bez przyczyny dochodziło do ostrych spięć z kanarami (bójki, szarpaniny, awantury). Czasami mieszkańcy starają się pomagać sobie z problemem kanarów. Powstają na przykład grupy na Facebooku, gdzie pasażerowie meldują, gdzie przebywa dany kanar (w Toruniu najpopularniejszy jest "Woody", który przypomina słynnego reżysera i aktora Woodyego Allena).

Co prawo mówi o kontrolowaniu biletów?

Uprawnienia kontrolera biletów szczegółowo określa artykuł 33a ustawy Prawo przewozowe. Zgodnie z wymogami, osoba przeprowadzająca kontrolę musi w widocznym miejscu mieć identyfikator, który został wystawiony przez przewoźnika. Bez tego nie ma prawa prowadzić kontroli biletów. Jeśli kontroler stwierdzi brak dokumentu, który upoważnia do przejazdu, ma prawo wystawić mandat lub pobrać opłatę zgodnie z ustaloną z przewoźnikiem stawką. Kanar musi sprawdzić uprawnienia np. do zniżek - poprosi o legitymację szkolną, studencką lub dowód osobisty w przypadku seniora.

Jakie dane kanara powinny znajdować się na jego identyfikatorze? To podstawowe informacje uwierzytelniające legalność jego działań:

• nazwę przewoźnika lub organizatora publicznego transportu zbiorowego,
• numer identyfikacyjny osoby dokonującej kontroli dokumentów przewozu osób lub bagażu,
• zdjęcie kontrolującego,
• zakres upoważnienia,
• okres ważności,
• pieczęć i podpis wystawcy (przewoźnika lub organizatora publicznego transportu zbiorowego).

Co może zrobić kontroler, gdy nie okażemy dokumentu?

Jeśli będziemy stawiać opór kanarowi, ten ma prawo wezwać policję w celu weryfikacji danych itp. Tylko służby mają prawo do zatrzymania podróżnego i przeprowadzenia odpowiednich czynności. Kanar może też zatrzymać dokument, jeśli będzie podejrzewał, iż ten jest podrobiony. Następnie może on przekazać go policji i prokuraturze (fałszowanie dokumentów jest przestępstwem).

O co może zapytać kanar?

Urząd Ochrony Danych Osobowy jasno określa, o co może zapytać kanar. Ograniczenia wynikają z RODO.

• imię i nazwisko (nazwę) i adres zamieszkania (siedziby) przewoźnika,
• 2) dane określone przez przewoźnika pozwalające zidentyfikować wezwanie,
• 3) imię, nazwisko oraz adres podróżnego,
• 4) datę, relację przejazdu (numer pociągu, numer linii, numer kursu); miejsce ujawnienia braku dokumentu przewozu lub zatrzymania środka transportowego bez uzasadnionej przyczyny,
• 5) tytuł i wysokość roszczenia przewoźnika, z wyszczególnieniem opłaty za przejazd i opłaty dodatkowej,
• 6) nazwę banku i numer konta, na które należy wpłacić należność,
• 7) termin uregulowania należności,
• 8) pouczenie o możliwości złożenia reklamacji, ze wskazaniem adresu jednostki organizacyjnej, w której można ją złożyć, oraz formy złożenia reklamacji,
• 9) rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości podróżnego,
• 10) uwagi podróżnego,
• 11) numer identyfikacyjny sporządzającego.

Wszelkie inne dane nie powinny interesować kontrolera biletów. Pamiętajmy też, że nie może on siłą przytrzymać pasażera w pojeździe. Powinien wysiąść z pasażerem, tam, gdzie ten wskaże. Wszystkie nadużycia należy zgłaszać w formie skarg do przewoźnika, który zatrudnia kanara. W drastycznych sytuacjach można udać się na policję.