Sylwester

i

Autor: Pixabay Sylwester i fajerwerki

Sylwester

Tradycja strzelania fajerwerkami w Polsce. Wiemy, skąd się wzięła!

2024-12-31 15:30

Huk i błysk fajerwerków to nieodłączny element Sylwestra w Polsce. Choć dziś kojarzą się głównie z powitaniem Nowego Roku, ich tradycja ma korzenie w królewskich uroczystościach i wierzeniach o odpędzaniu złych duchów. Jak ewoluował ten zwyczaj? Szczegóły w tekście.

Pochodzenie fajerwerków

Fajerwerki pochodzą z Chin, gdzie wynaleziono proch w IX wieku. Chińczycy początkowo używali fajerwerków podczas ceremonii religijnych i świąt, wierząc, że huk odstrasza złe duchy. Tradycja ta rozprzestrzeniła się na Europę w średniowieczu, a w Polsce pojawiła się prawdopodobnie w XVI wieku, głównie dzięki królewskim dworom i kontaktom z innymi krajami.

W dawnej Polsce. Czasy królewskie i szlacheckie

W Polsce fajerwerki początkowo były zarezerwowane dla uroczystości państwowych i królewskich. W okresie panowania dynastii Wazów organizowano pokazy fajerwerków podczas ważnych wydarzeń, takich jak koronacje, zwycięstwa wojenne czy śluby królewskie. Miały one podkreślić bogactwo i prestiż władcy.

W czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów szlachta organizowała pokazy ogni sztucznych podczas hucznych wesel, obchodów świąt religijnych i uroczystości rodzinnych, co stało się elementem tradycji.

Fajerwerki w czasach współczesnych

W XIX wieku technologia produkcji fajerwerków stała się bardziej dostępna, co pozwoliło na ich upowszechnienie. W XX wieku tradycja strzelania fajerwerkami zaczęła się wiązać przede wszystkim z obchodami Nowego Roku. Huczne świętowanie miało symbolizować odstraszanie pecha i złych duchów, podobnie jak w dawnych chińskich wierzeniach.

Okres PRL

PRL wprowadził zmiany w obchodach publicznych, a fajerwerki często były wykorzystywane podczas państwowych uroczystości, takich jak Święto Pracy czy rocznice ważnych wydarzeń historycznych. Po transformacji ustrojowej w 1989 roku fajerwerki stały się nieodłącznym elementem sylwestrowej nocy, a ich popularność wśród zwykłych obywateli wzrosła.

Współczesne podejście do fajerwerków w Polsce

Obecnie w Polsce strzelanie fajerwerkami jest częścią obchodów Nowego Roku, Sylwestra, Dnia Niepodległości czy świętowania innych okazji. Jednak od kilku lat rośnie świadomość ekologiczna i społeczna, a także troska o zwierzęta, które cierpią z powodu hałasu. W wielu miastach ogranicza się pokazy pirotechniczne na rzecz cichszych i bardziej ekologicznych alternatyw, takich jak pokazy dronów czy laserów.