Święcenie pokarmów na Wielkanoc. Sprawdziliśmy, skąd wziął się ten oryginalny zwyczaj [GALERIA]

Święcenie pokarmów na Wielkanoc. Długa tradycja

Korzenie święcenia pokarmów sięgają wczesnego średniowiecza. Już w VIII–IX wieku w niektórych wspólnotach chrześcijańskich pojawiały się pierwsze wzmianki o błogosławieniu jedzenia przygotowanego na wielkanocny posiłek. Jednak zwyczaj ten rozpowszechnił się na dobre dopiero około X wieku, a w Polsce nabrał charakteru powszechnego w XIV–XV wieku.

Symbolika rytuału

Początkowo święcono jedynie baranka, symbolizującego Chrystusa Zmartwychwstałego, później tradycja rozszerzyła się o inne pokarmy. W dawnych czasach święcenie odbywało się na dworach szlacheckich, gdzie duchowny przyjeżdżał i błogosławił całe stoły zastawione jadłem. Dopiero z czasem zaczęto przenosić tę praktykę do kościołów i kaplic, a także organizować święcenie pokarmów w wiejskich chatach lub na ich podwórkach.

Rozbudowana symbolika kulturowo-religijna

Święcenie pokarmów odbywa się w Wielką Sobotę, dzień zadumy i oczekiwania na Zmartwychwstanie. Wierni przynoszą do kościoła koszyczki wielkanocne, tzw. święconki, w których znajdują się pokarmy o głębokiej symbolice:

• Jajka. Symbol nowego życia, zmartwychwstania i nadziei,
• Baranek. Symbol Jezusa Chrystusa jako ofiary i zwycięzcy śmierci,
• Chleb. Podstawowy pokarm, symbol ciała Chrystusa i dobrobytu,
• Wędliny. Oznaka radości i zakończenia postu,
• Chrzan. Symbol siły fizycznej i duchowej, pokonania cierpienia,
• Sól. Symbol oczyszczenia, prawdy i trwałości.

W niektórych regionach Polski do koszyka wkłada się także ciasta (np. babkę), ser oraz inne lokalne specjały. Koszyki są pięknie przystrojone białą serwetką i gałązkami bukszpanu – symbolem wieczności i odradzającego się życia.

Święcenie pokarmów w polskiej tradycji. Znaczenie i rola

W Polsce święcenie pokarmów jest niemal obowiązkowym elementem Wielkiej Soboty. Nawet osoby rzadko uczestniczące w życiu religijnym często biorą udział w tym rytuale – jest on bowiem nie tylko wyrazem wiary, ale także tradycją rodzinną, przekazywaną z pokolenia na pokolenie.

Dla dzieci to często pierwsze spotkanie z liturgią, okazja do poznania znaczenia Wielkanocy, do wspólnego przygotowywania koszyczka z rodzicami czy dziadkami. Dla dorosłych – chwila refleksji, ale też przywiązania do korzeni i poczucia wspólnoty z innymi wiernymi.

W galerii zdjęć znajdziecie szczegóły o święceniu pokarmów w czasie Wielkanocy