Jedna nazwa kilka węży
Słowo gniewosz potraktujmy jako nazwisko, są bowiem jeszcze dwa inne gady je noszące. Imię plamisty wskazuje na ubarwienie naszego bohatera, ale po kolei. Specjalista od gadów prof. Juszczyk, opisując gniewosza plamistego, określił jego kolor jako brązowy, najczęściej w odcieniu rdzawym, dodając następnie, że wąż ten charakteryzuje się dużą zmiennością i może być szaro-popielato-brązowy, poprzez cynamonowy brąz aż do rdzawo- względnie ceglastoczerwonych.
Kolor może być wskazówką przy oznaczaniu płci: samce częściej noszą kolory wyrazistsze, zwykle są bardziej czerwonawe lub intensywnie brązowe, rdzawe, a nawet pomarańczowe, panie zaś przywdziewają raczej kostiumy szare, gliniastoszare i popielate, ale nie ma w tym względzie żelaznych reguł.
Co ważne
Dla naukowców badających te gady owo ułożenie i kształt plam są niezwykle istotne, ponieważ każdy wąż ma inny ich układ. Są więc one dla herpetologa tym, czym odciski palców dla kryminologa.
Największym zagrożeniem dla lokalnych populacji jest zanik i degradacja siedlisk, głównie na skutek działalności gospodarczej człowieka, jak i częste zabijanie przez ludzi - gniewosz bywa mylony ze żmiją. Wypalanie traw zabija gniewosze i niszczy ich siedliska. Gniewosze są pokarmem tchórzy, gronostajów, kun, lisów, ptaków, są odnotowywane jako ofiary kotów domowych. Zagrożeniem dla występowania gniewosza jest także zarastanie łąk przez las.
Uwaga na żmije!
Ostatnio znów, jak co roku, pojawiły się ostrzeżenia przed żmijami, które wzmogły swoja aktywność w naszych lasach. Właściwie można je spotkać wszędzie: w okolicach Torunia, Włocławka, Inowrocławia i Bydgoszczy.
Żmija zygzakowata z reguły boi się człowieka i przed nim ucieka, jeśli tylko ma taką możliwość. Atakuje zazwyczaj odruchowo, gdy już nie ma możliwości ucieczki.
- Poznać ją można przede wszystkim po zygzakowatej czarnej wstędze, ciągnącej się od karku do końca ogona, zwanej „wstęgą kainową". Jest ona doskonale widoczna u osobników o ubarwieniu popielatym i rdzawym, zaś u osobników o ubarwieniu jednolicie czarnych, niemal zupełnie zlewa się z barwą ciała. Żmija w naszych warunkach dorasta maksymalnie do 80 cm długości, samce zwykle są mniejsze. W sen zimowy zapada w październiku, budzi się w marcu, by w kwietniu i maju odprawić swe gody - wyjaśnia biolog Marzena Raczek. - Głównym pokarmem żmij są małe ssaki owadożerne (ryjówki, krety) i gryzonie (myszowate, nornikowate). Nie gardzi także także na żabami, jaszczurkami, pisklętami ptaków i owadami (prostoskrzydłe, biegaczowate). Młode odżywiają się głównie owadami, ślimakami, dżdżownicami, młodymi płazami i jaszczurkami.
Leśnicy zalecają
Idąc w góry czy do lasu na spacer najlepiej założyć solidne buty i długie spodnie, zabezpieczające przez ukąszeniami.
Polecany artykuł: