Zmiana czasu w Polsce. Od kiedy w naszym kraju mamy taką praktykę?

Od kiedy w Polsce praktykujemy zmianę czasu?

Pierwsza zmiana czasu w Polsce miała miejsce po zakończeniu I wojny światowej, 23 października 1918 roku. Została wprowadzona w celu oszczędzania energii w trudnych czasach powojennych. Wprowadzono wtedy czas letni (przesunięcie zegara o godzinę do przodu), co miało na celu lepsze wykorzystanie naturalnego światła dziennego i zmniejszenie zużycia energii elektrycznej.

Zmiana czasu była w Polsce stosowana sporadycznie, a w okresie międzywojennym i w czasie II wojny światowej, zmiany były często dostosowywane do sytuacji wojennej i potrzeb gospodarczych. Po wojnie, w latach 50-60 XX wieku, kwestia zmiany czasu pojawiła się ponownie, jednak w tym czasie była stosowana na mniejszą skalę.

Lata 70. XX wieku. Czasy europejskiego standardu zmiany czasu

W 1977 roku Polska zaczęła stosować system zmiany czasu na czas letni i standardowy zgodnie z zaleceniami organizacji międzynarodowych i w kontekście coraz bardziej powszechnego wdrażania tej praktyki w innych krajach. Wówczas wprowadzono praktykę zmiany czasu dwa razy w roku – na czas letni w marcu i na czas standardowy w październiku.

Lata Unii Europejskiej - co się zmieniło?

Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku, nasz kraj musiał dostosować się do unijnych regulacji dotyczących zmiany czasu. Zgodnie z Dyrektywą UE z 1996 roku, zmiana czasu na letni i standardowy miała być stosowana w całej Unii. Dyrektywa ta wymagała, aby państwa członkowskie wprowadzały zmianę czasu dwa razy do roku. Od tego czasu w Polsce obowiązywało przesunięcie czasu na letni w ostatnią niedzielę marca i powrót do czasu standardowego (zimowego) w ostatnią niedzielę października.

W 2018 roku Komisja Europejska ogłosiła rozpoczęcie konsultacji publicznych dotyczących przyszłości zmiany czasu. W wyniku tych konsultacji, większość obywateli Unii Europejskiej opowiedziała się za zniesieniem zmiany czasu, wskazując na jej negatywny wpływ na zdrowie, samopoczucie i efektywność pracy. Zgodnie z wynikami tych konsultacji, Komisja Europejska zaproponowała zniesienie zmiany czasu, pozostawiając państwom członkowskim decyzję o tym, czy mają stosować czas letni, czy standardowy.

Zmiana czasu zostanie zniesiona? Projekt z roku 2021

W 2019 roku, Parlament Europejski poparł projekt Komisji Europejskiej o zniesieniu zmiany czasu. Zgodnie z tym projektem, kraje członkowskie miały wybrać, czy chcą pozostać przy czasie letnim, czy wrócić do czasu standardowego przez cały rok. Jednak pomimo decyzji Parlamentu Europejskiego, proces legislacyjny w sprawie zniesienia zmiany czasu utknął w martwym punkcie, ponieważ kraje członkowskie nie były w stanie dojść do porozumienia co do ostatecznego rozwiązania.

Argumenty "za" i "przeciw"

Za zmianą czasu:

• Oszczędność energii. Zmiana czasu miała na celu zmniejszenie zużycia energii elektrycznej.
• Dłuższe dni w okresie letnim. Więcej światła dziennego po pracy, co sprzyja aktywności na świeżym powietrzu.
• Potencjalna korzyść ekonomiczna. Możliwość większego wykorzystania światła dziennego sprzyjało branżom takim jak turystyka, handel czy usługi.

Przeciw zmianie czasu:

• Negatywny wpływ na zdrowie. Częsta zmiana czasu może prowadzić do zaburzeń snu, zmniejszenia koncentracji, a także wpłynąć na samopoczucie.
• Niska efektywność. Niektóre badania wskazują, że oszczędności energii związane z wprowadzeniem zmiany czasu są minimalne.
• Problemy organizacyjne. Zmiana czasu powoduje chaos w systemach komunikacyjnych, transportowych i innych, które wymagają dostosowania.

Zmiana czasu w Polsce jest wynikiem międzynarodowych ustaleń i unijnych dyrektyw. Choć wciąż obowiązuje, pojawiają się głosy o jej zniesienie ze względu na negatywne skutki zdrowotne i niewielkie oszczędności energii. Mimo to, decyzja o jej zniesieniu wciąż nie została podjęta, a proces legislacyjny w Unii Europejskiej utknął w martwym punkcie. Najprawdopodobniej decyzje o zmianie czasu zostaną podjęte indywidualnie w każdym kraju członkowskim.