Przedwojenna Brodnica. To było zaciszne miasteczko w pięknej okolicy
Brodnica leży nad rzeką Drwęcą, w pobliżu jeziora Brodnickiego, co miało znaczenie zarówno pod względem obronnym, jak i gospodarczym. W 1921 roku miasto liczyło około 10 000 mieszkańców, a w 1939 roku liczba ta wzrosła do około 11 000. Była to miejscowość o średniej wielkości, z rozwiniętą infrastrukturą, m.in. drogami i liniami kolejowymi.
W okresie II Rzeczypospolitej Brodnica była częścią województwa pomorskiego, a w 1938 roku została włączona do województwa warszawskiego (wielka reforma administracyjna. Stworzono tzw. Wielkie Pomorze). Pod względem administracyjnym była miastem powiatowym, co oznaczało, że pełniła rolę lokalnego centrum administracji, kultury oraz handlu.
Gospodarka i mieszkańcy Brodnicy
W Brodnicy dominowała gospodarka rolna, ale również rzemiosło i przemysł znajdowały swoje miejsce. W mieście funkcjonowały m.in. młyny, piekarnie, zakłady rzeźnicze, a także fabryki mebli, które zatrudniały część mieszkańców. Miasto leżało na trasie ważnych szlaków komunikacyjnych, co sprzyjało rozwojowi handlu. Rzeka Drwęca i jezioro Brodnickie były wykorzystywane do transportu i jako źródło zaopatrzenia w wodę.
Społeczność Brodnicy przed wojną była wielokulturowa. Większość mieszkańców stanowili Polacy, jednak istotną grupą byli również Niemcy oraz Żydzi.
Zabytki i możliwości edukacyjne - imponujące perełki
W przedwojennej Brodnicy zachowało się wiele zabytków, które stanowiły świadectwo bogatej historii miasta. Do najbardziej charakterystycznych budowli należał średniowieczny zamek krzyżacki, który w późniejszych latach pełnił różne funkcje administracyjne, oraz kościół św. Katarzyny. W okresie międzywojennym rozwijały się również instytucje kulturalne, takie jak kina, teatry amatorskie, a także organizacje społeczne o rozmaitych profili ideowych.
W Brodnicy istniały szkoły podstawowe i średnie, a także szkoły zawodowe, które kształciły młodzież na potrzeby lokalnego rynku pracy. Z racji swojej wielokulturowości w Brodnicy działała też edukacja w języku niemieckim.
Nadchodząca wojna
W 1939 roku, tuż przed wybuchem II wojny światowej, Brodnica była miastem, które starało się znaleźć swoje miejsce w zmaganiach pomiędzy Niemcami a Polską. Po wybuchu wojny, miasto zostało zajęte przez Niemców już we wrześniu 1939 roku, a jego ludność, w tym Polacy i Żydzi, zaczęła doświadczać brutalnej polityki okupacyjnej Niemców. Mściwych aktów dopuszczali się także niektórzy lokalni Niemcy, zwolennicy Adolfa Hitlera i partii nazistowskiej.