Święto Chanuka. Żydowski odpowiednik Bożego Narodzenia? Wyjaśniamy!

Skąd nazwa Chanuka?

Nazwa święta pochodzi oczywiście z języka hebrajskiego i oznacza "poświęcenie". Chanuka jest nazywana Świętem Poświęcenia (Odnowienia) oraz Dniem Ognia. Józef Flawiusz posługiwał się określeniem Święto Świateł. Święto rozpoczyna się dokładnie 25 dnia miesiąca Kislew (według kalendarza żydowskiego, który jest opary na modelu księżycowym).

Historia święta Chanuka

Geneza Chanuki ma związek z wydarzeniami, które miały miejsce w Świątyni Jerozolimskiej 25 dnia miesiąca kislew (w 165 roku p.n.e.). Wtedy to władca Syrii i Judei, Antioch IV z hellenistycznej dynastii Seleucydów postanowił zmusić Żydów do odejścia od swych obyczajów, tradycji oraz wiary mojżeszowej i przyjęcia zwyczajów greckich. Działania Antiocha doprowadziły do powstania żydowskiego tzw. powstania Machabeuszów, któremu przewodził Matatiasz z rodu Hasmoneuszy. Po jego śmierci na czele buntu stanął Juda Machabeusz, jego syn. Trzy lata później powstańcy odnieśli sukces i odzyskali Świątynię. W świętym miejscu zapalono płomień w lampie, który utrzymywał się przez osiem dni. Chanuka upamiętnia te wydarzenia i ma duże znaczenie symboliczne.

Przebieg święta Chanuka

Z Chanuką związany jest rytuał zapalania świateł, świeczek umieszczonych na chanukowym świeczniku - chanukii. Świecznik powinien być ustawiony poza domem lub blisko drzwi i okien. Ogień powinien się palić nie krócej niż 30 minut dziennie. Pierwszego dnia po zachodzie słońca zapala się pierwszą świecę od lewej strony. Drugiego dnia dwie i później każdego dnia o jedną więcej, aż do ósmego dnia.

Zwyczaje chanukowe

Piątego dnia święta śpiewa się okazjonalne pieśni. Dzieci są obdarowywane prezentami (w Europie i USA), tylko w Izraelu nie pojawiają się podarki dla dzieci. Podczas Chanuki dorośli grają m.in. w karty, a dzieci bawią się tradycyjnym bączkiem swiwon, czyli drejdlem (z języka jidysz). Na jego bokach umieszczone są litery z alfabetu hebrajskiego: נ (nun), ג (gimel), ה (he), ש (szin), które są pierwszymi literami słów w zdaniu „wielki cud zdarzył się tam”.

W czasie Chanuki spożywa się sporo słodkości - pączki, placki ziemniaczane tzw. latkes, ciasta itp.

Poniżej film obrazujący zabawę drejdlem.