- Mysia Wieża w Kruszwicy. Gotycka budowla stojąca na fundamentach wczesnośredniowiecznego grodu Piastów.
- Kolegiata św. Piotra i Pawła. Perła romańskiej architektury z XII wieku, jeden z najcenniejszych kościołów w Polsce.
- Pozostałości wałów i grodzisk. Świadectwo obronnego charakteru regionu w czasach formowania się państwa polskiego.
- Legendarny krajobraz nad Gopłem, miejsce, gdzie według podań myszy pożarły Popiela, co wpisuje Kruszwicę w najstarsze polskie opowieści.
Rejon kujawsko-pomorskiego pełny zabytków ze średniowiecza
Rejon Kruszwicy to prawdziwa perła dla miłośników historii Polski, zwłaszcza tej najdawniejszej, związanej z dynastią Piastów. Już w IX i X wieku na tych terenach istniał potężny gród, który stanowił jeden z ważniejszych ośrodków plemiennych, a później także piastowskich. Według wielu badaczy, Kruszwica mogła być jednym z głównych ośrodków władzy w początkach państwa polskiego, zanim jeszcze Gniezno czy Poznań w pełni wyrosły na polityczne i religijne centra.
Najważniejsze obiekty
Symbolem Kruszwicy i zarazem jednym z najbardziej rozpoznawalnych zabytków wczesnego średniowiecza jest potężna ceglana Mysia Wieża, wzniesiona w XIV wieku na miejscu wcześniejszego grodziska. Choć sama wieża pochodzi z późniejszych czasów, jej fundamenty i otaczające ją wały kryją pozostałości znacznie starszych konstrukcji, pamiętających czasy pierwszych Piastów.
W Kruszwicy archeolodzy odkryli także relikty drewniano-ziemnych wałów obronnych z X wieku oraz ślady wczesnośredniowiecznych osad, które świadczą o strategicznym znaczeniu tego miejsca w okresie kształtowania się państwowości polskiej.
Świątynia w stylu romańskim
Nie można zapomnieć o romańskiej kolegiacie św. Piotra i Pawła z XII wieku, która jest jednym z najlepiej zachowanych przykładów architektury z czasów, gdy Polska dopiero umacniała swoje miejsce w Europie. Świątynia ta przez stulecia była świadkiem wielu historycznych wydarzeń i do dziś zachwyca prostotą oraz surowym pięknem charakterystycznym dla romańskiego stylu.
Kruszwica i jej okolice to wyjątkowy fragment Kujaw, gdzie historia wczesnopiastowskiej Polski odciska swoje ślady na każdym kroku. Od legendy o Popielu i myszach po autentyczne relikty średniowiecznych grodów. To miejsce pozwala poczuć, jak wyglądały początki naszej państwowości. Warto tu przyjechać, by zobaczyć na własne oczy zabytki z czasów, gdy Polska dopiero rodziła się z plemiennych wspólnot.