Początki kultu matki
Choć współczesna forma Dnia Matki jest zjawiskiem stosunkowo nowym, to sama idea oddawania czci matkom sięga czasów starożytnych. Już w starożytnym Egipcie czczono boginię Izydę, uosobienie matczynej miłości i opieki. Podobne kulty istniały w Grecji, gdzie hołd składano Rei, matce bogów, a także w Rzymie, gdzie obchodzono tzw. Matronalia, święto kobiet zamężnych i matek, połączone z modlitwami o płodność, szczęście rodzinne i ochronę dla dzieci.
Nowożytne początki Dnia Matki na świecie
Nowoczesne obchody Dnia Matki narodziły się w Stanach Zjednoczonych w XIX wieku. Za symboliczną inicjatorkę święta uważa się Annę Jarvis, która po śmierci swojej matki rozpoczęła kampanię na rzecz ustanowienia oficjalnego dnia, w którym społeczeństwo oddawałoby hołd matkom. Jej starania zakończyły się sukcesem - w 1914 roku prezydent Woodrow Wilson ogłosił Dzień Matki świętem narodowym w USA. Obchodzono go w drugą niedzielę maja.
Inspiracja ta szybko przeniknęła do innych krajów, m.in. do Niemiec, Francji, Włoch, a później także do Polski. Jednak data i forma obchodów różniły się w zależności od kraju i tradycji.
Dzień Matki w Polsce. Jak to się zaczęło?
W Polsce Dzień Matki obchodzony jest już od prawie sto lat. Po raz pierwszy świętowano go w Krakowie w 1914 roku, czyli w tym samym roku, w którym został ustanowiony w USA. Zorganizowało go Towarzystwo Kultury Kobiet, które chciało zwrócić uwagę społeczeństwa na rolę matki i kobiety w rodzinie i narodzie. Wydarzenie miało nie tylko charakter sentymentalny, ale także edukacyjny i patriotyczny - w kontekście zbliżającej się wojny i potrzeby wzmacniania więzi społecznych.
Lata po odrodzeniu państwa i po wojnie
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, święto zyskiwało coraz większą popularność i już w okresie międzywojennym było obchodzone regularnie, głównie w szkołach i domach kultury. Po II wojnie światowej Dzień Matki stał się oficjalnym świętem obchodzonym na stałe 26 maja - co jest ciekawostką, bo Polska jako jeden z nielicznych krajów na świecie ma stałą datę tego święta, niezależną od dnia tygodnia.
Współczesny wymiar Dnia Matki
W dzisiejszych czasach Dzień Matki to nie tylko laurka od dziecka, ale także moment zatrzymania się w codziennym biegu. To czas, by przypomnieć sobie o emocjonalnym fundamencie, jaki buduje relacja z matką. To również dobry moment, by wspierać inicjatywy społeczne na rzecz matek - zwłaszcza samotnych, chorych czy zmagających się z trudną sytuacją życiową.
Coraz częściej mówi się także o potrzebie odciążenia matek i sprawiedliwszego podziału obowiązków domowych w duchu partnerskim i równościowym, co pokazuje, że święto to może mieć również wymiar społeczny i edukacyjny.
Dzień Matki w Polsce ma długą i piękną tradycję, głęboko zakorzenioną zarówno w historii narodowej, jak i w osobistych przeżyciach każdego z nas. Choć jego forma zmieniała się na przestrzeni lat, sens pozostał ten sam. To dzień wdzięczności i miłości dla tych, które dały nam życie i które przez całe życie trzymają nas za rękę, choć nie zawsze fizycznie. To święto uniwersalne, wzruszające, i - co najważniejsze - ponadczasowe.