- Zamek w Nowym Jasińcu powstał na miejscu dawnego grodu granicznego i był świadkiem walk polsko-krzyżackich.
- Na przestrzeni wieków obiekt wielokrotnie przebudowywano, a w XVIII wieku został przekształcony w zbór ewangelicki.
- Obecnie ruiny zamku są własnością prywatną i służą celom rekreacyjno-historycznym.
Twierdza w Nowym Jasińcu. Od granicznego grodu po malowniczą ruinę
Na zachodnim brzegu jeziora Zamkowego, wśród pomnikowych dębów uwiecznianych niegdyś przez Leona Wyczółkowskiego, wznoszą się ruiny zamku w Nowym Jasińcu. Dawna warownia strzegła granic i handlowego szlaku prowadzącego z Polski na Pomorze. Przez wieki była świadkiem zbrojnych najazdów, krzyżackiego panowania, polskich zwycięstw oraz przekształceń w świątynię ewangelicką.
Architektura obiektu i rozwój
Zamek zbudowano na planie wydłużonego prostokąta o wymiarach 23 × 13 metrów. Obiekt posiadał piwnice ze sklepieniami kolebkowymi, dwie kondygnacje nadziemne i ściany sięgające wysokości do 9 metrów. Do poziomu 5 metrów wzniesiono je z kamienia, wyżej zaś z cegły. Całość otaczało międzymurze i kamienny mur obronny.
Z czasem obiekt przechodził liczne modernizacje. Od XIII wieku, kiedy był prostą kamienną budowlą, po XVI wiek, gdy osiągnął formę czterokondygnacyjnej wieży z przedzamczem, mostami zwodzonymi i strzelnicami.
W 1773 roku zamek zaadaptowano na zbór ewangelicki. W tym celu rozebrano wyższe kondygnacje, uproszczono układ wnętrza i przykryto całość dachem dwuspadowym.
Burzliwa historia zamku
Miejsce to było najpierw grodem granicznym, siedzibą kasztelana serockiego wzmiankowanego już w 1264 roku. W kolejnych dekadach zamek przechodził z rąk czeskich, biskupich i krzyżackich, stając się punktem spornym w negocjacjach granicznych między zakonem a Polską.
Krzyżacy rozbudowali go w XIV wieku, a w czasie wielkiej wojny z Polską został zdobyty przez wojska Jagiełły. Późniejsze konflikty prowadziły go do zniszczeń, grabieży oraz pożarów.
W 1454 roku, wraz z wybuchem wojny trzynastoletniej, twierdza znalazła się już na stałe w rękach polskich. Król Kazimierz Jagiellończyk włączył ją do dóbr królewskich, tworząc siedzibę niewielkiego starostwa. Zamek pozostawał w administracji Kościeleckich, później Walewskich i Tuchółków. Po pierwszym rozbiorze Polski utracono jego administracyjną funkcję. Prusacy przekształcili go w świątynię ewangelicką dla osadników sprowadzonych z Meklemburgii.
Od średniowiecznej ruiny do współczesności
Po wybudowaniu nowego kościoła w Serocku w połowie XIX wieku zamek został opuszczony. Prace konserwatorskie prowadzono sporadycznie, m.in. na początku XX wieku i w okresie międzywojennym. Obiekt, mimo zniszczeń, jeszcze w XIX wieku opisywany był jako zachowany w dobrym stanie.
Od 2003 roku jest w rękach prywatnych i służy m.in. jako miejsce spotkań rekonstruktorów historycznych.
Zobaczcie zdjęcia tego magicznego i romantycznego miejsca. Wato je odwiedzić
Polecany artykuł: