Opuszczona wieś w kujawsko-pomorskim. Jej historia zaczęła się w XIX wieku
Wieś znana także pod nazwą Brzozowymost oraz w wersji niemieckiej jako Birkenbrück, powstała w XIX wieku, w okresie, gdy tereny obecnego powiatu świeckiego znajdowały się pod zaborem pruskim. XIX wieczne rejestry wskazują, że wieś powstawała w czasie zakładania nowych ośrodków osadniczych w regionie, który nie był zbyt gęsto zamieszkany. Niemcy założyli wieś w latach 1820-1830. W tym okresie powstało 45 kolonii.
Charakter osady
Sama nazwa wskazuje, że osada ulokowana była przy moście w otoczeniu brzozowych zagajników. Ze źródeł dowiadujemy się, iż była to kolonia tzw. "szlachecka". Jej obszar wyznaczono na terenie lasu, który dawniej należał do dziedzica. Ciężko jednak wskazać, czy była to szlachta polska, czy niemiecka. W regionie ludność ta często mieszała się. Warto dodać, że nobilitowane rody polskie i niemieckie żeniły wzajemnie swoje potomstwo.
Region przenikania się ludności
Region świecki przez długie stulecia był pograniczem polsko-niemieckim, dlatego miejscowości miały często podwójne nazwy. Brzozowy Most zamieszkiwała przede wszystkim ludność rolnicza. Zabudowa była skromna, typowe dla takich wsi były zagrody chłopskie i niewielkie gospodarstwa nastawione na uprawę ziemi oraz hodowlę zwierząt.
Zapaść i upadek kolonii
Po II wojnie światowej, gdy granice przesunęły się na zachód, ludność niemiecką w większości wysiedlono, a część miejscowości stopniowo pustoszała. Brzozowy Most nie zdołał się odrodzić, nie napłynęli tu nowi osadnicy w takiej liczbie, by wieś mogła dalej funkcjonować. Z biegiem lat domostwa popadły w ruinę, a pola i drogi zarosły drzewami i krzakami. Zdziczały sady, zniszczeniu uległy też ogrody.
W dokumentach administracyjnych wieś jeszcze przez jakiś czas funkcjonowała jako jednostka ewidencyjna, jednak z czasem została oficjalnie uznana za miejscowość nieistniejącą. Dziś pamięć o niej zachowała się głównie w nazwach historycznych map, w archiwach i wśród pasjonatów lokalnej historii.
Źródło: Zeitschrift des Westpreussischen Geschichtsvereins. Heft XVII, pod red. Hans Maercker, Danzig 1886, s. 79; 159.