Ta miejscowość w kujawsko-pomorskim straciła prawa miejskie. Ma piękne zabytki, które warto zobaczyć [GALERIA]

Mateusz Pielka

2025-09-02 10:54

Radziki Duże to wieś o bogatej historii, dawniej posiadająca prawa miejskie, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim. Miejscowość wyróżnia się zabytkami, takimi jak: ruiny zamku, klasycystyczny dwór i gotycki kościół św. Katarzyny. Zachowały się tu również pamiątki historyczne związane z lokalnymi rodami oraz wydarzeniami narodowymi. Czytajcie dalej i zobaczcie zdjęcia.

4 zdjęcia

Wieś z bogatą historią, dawniej posiadająca prawa miejskie, z licznymi zabytkami.
Ruiny zamku z XIV/XV wieku, gotycki kościół św. Katarzyny oraz klasycystyczny dwór z XIX wieku.
Pamiątki historyczne związane z rodami Radzikowskich, Radziwiłłów oraz wydarzeniami narodowymi.

Miejscowość, która zmieniała swój status

Radziki Duże uzyskały lokację miejską w 1784 roku, jednak przed 1825 rokiem utraciły status miasta. Do 1954 roku pełniły funkcję siedziby gminy, a następnie, w latach 1954-1971, gromady, która została włączona do gromady Wąpielsk. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Według spisu z 2011 roku liczyła 663 mieszkańców, będąc trzecią co do wielkości miejscowością gminy Wąpielsk.

Ciekawe, zapomniane zabytki i ruiny

Wieś jest znana z ruin zamku pochodzącego z końca XIV wieku lub początku XV wieku, wzniesionego przez rodzinę Radzikowskich, dawniej noszącą nazwisko Ogończykowie. Zamek został przebudowany w 1510 roku przez Mikołaja Radzikowskiego, a później przeszedł w ręce Radziwiłłów. Budowla była prostą siedzibą obronną, otoczoną murem i fosą, wzniesioną z cegły układanej w wendyjskim i gotyckim układzie, z kamienną podmurówką.

Plan zamku miał kształt kwadratu 28,8 × 28,8 m, a wejście prowadziło od północno-zachodniej strony przez przedbramie. Zniszczenia z okresu wojen szwedzkich spowodowały stopniowy upadek obiektu, który ostatecznie został opuszczony około 1770 roku.

Kościół parafialny św. Katarzyny pochodzi z przełomu XIV/XV wieku. Wzniesiono go w stylu gotyckim na niewielkim wzniesieniu, w otoczeniu starych drzew. W zakrystii i kruchcie zachowało się sklepienie kolebkowe, a podczas renowacji w 1887 roku neogotycyzowano szczyty. W kruchcie znajduje się epitafium poświęcone poległym w 1920 roku, a na miejscowym cmentarzu ulokowano pomnik powstańców styczniowych z 1864 roku.

Dwór w Radzikach Dużych powstał w drugiej połowie XIX wieku z inicjatywy rodziny Przeciszewskich. Budynek murowany z cegły posiada cechy klasycystyczne, w tym czterokolumnowy portyk w fasadzie.