Toruń. Budowa pawilonów handlowych nad Wisłą słuszna? Prezydent Zaleski obstaje przy swoim

W czasie spotkania z prasą 20 października prezydent Michał Zaleski mówił o słuszności budowy pawilonów handlowych nad Wisłą w Toruniu. Ich umiejscowienie na wysokości starego miasta, nieopodal murów miejskich, było dobrą decyzją, a krytycy głoszą swoje opinie – krzywdzące, niesłusznie. Zaleski chcąc dodać mocy swoim słowom, powołał się na opinię wydaną przez Narodowy Instytut Dziedzictwa oraz ekspertyzę profesora Andrzeja Kadłuczki, prezesa Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków.

Prezydent Michał Zaleski twierdzi, że w żadnym z opracowań, na które się powołał, nie ma słowa o tym, że należy zaniechać inwestycji czy rozebrać istniejące obiekty. Dodaje też, że prowadzona przez miasto budowa pawilonów, nie ma negatywnego wpływu na obecność Torunia na liście światowego dziedzictwa UNESCO, ani tym bardziej na panoramę wiślaną miasta. Przypomnijmy, że prezydent powtarza to samo od miesięcy. Nie wszystko jest takie „gładkie”, jak podaje włodarz Torunia. Ekspertyza NiD nie jest taka gładka i jednoznaczna, o czym Zaleski nie wspomniał. Opinia zawarta na 27 stronach (sporządzona 3 września 2022 roku) wymienia liczne słabości prezydenckiego projektu. Zerknijmy tylko do samej konkluzji.

Cytujemy:

Każdy wprowadzany współcześnie element powinien być bowiem niewidocznym dopełnieniem, a przede wszystkim istnieć tylko w takim zakresie, jaki jest absolutnie niezbędny. Dodatkowo brak planu zarządzania, który określa kierunki rozwoju i ewentualne przekształcenia w najbliższym otoczeniu miejsca światowego dziedzictwa, w sposób zapewniający ochronę Wyjątkowej Uniwersalnej Wartości miejsca światowego dziedzictwa, przyczynił się do zaistniałej sytuacji (str. 24-25).

Warto też zwrócić uwagę, że NiD wskazał kolejne zaniedbanie miasta – brak planu zarządzania! Warto zapytać czemu taki plan nie powstał, zwłaszcza jeśli chodzi o zabytek wpisany na listę UNESCO. Prezydent nie wypowiedział się na ten temat w czasie dyskusji o zabudowie bulwaru.

Cytujemy dalej:

W opinii Narodowego Instytutu Dziedzictwa, dwa pawilony z platformami widokowymi, ze względu na ich niewielkie rozmiary w stosunku do rozległości bulwaru i sylwety średniowiecznego miasta, nie będą w sposób znaczący wpływały na percepcję panoramy Średniowiecznego Miasta w Toruniu – miejsca światowego dziedzictwa, widzianą z przeciwległego brzegu Wisły (przede wszystkim z platformy widokowej przy ul. Majdany oraz z mostu im. Józefa Piłsudskiego, położonych w granicach strefy buforowej miejsca światowego dziedzictwa UNESCO” (str. 25).

Czyli najlepszy widok na starówkę będzie jedynie z drugiej strony Wisły oraz mostu Piłsudskiego. Jeśli zapytacie, jak stare miasto będą widzieć mieszkańcy i turyści z samego bulwaru, prosimy zapoznać się z dalszym cytatem, nie pozostawia on złudzeń:

Jednak zlokalizowanie pawilonów na osi bram miejskich położonych przy ul. Żeglarskiej i ul. Łaziennej spowoduje, że w odbiorze widza znajdującego się przed elewacją frontową pawilonów bądź na bulwarze spacerowym, wgląd na dawne bramy miasta oraz mury będzie całkowicie przesłonięty. Negatywnie oceniana jest również przez Instytut lokalizacja pawilonów z platformami widokowymi na osi bram miejskich, w kontekście ich położenia na zakończeniach osi widokowych prowadzących z ul. Łaziennej i ul. Żeglarskiej przez bramy miejskie w kierunku Wisły. Wpływ na historyczne powiązania widokowe na linii miasto – rzeka, wynika z dużej powierzchni platform widokowych, znacznie wysuniętych w stronę Wisły, co skutkuje redukcją utrwalonego widoku na rzekę Wisłę od strony Zespołu Staromiejskiego Torunia. Zaprojektowana kubatura tych dwóch obiektów w kontekście jej wpływu na percepcję bram miejskich i murów obronnych z bliskiej perspektywy, bez wątpienia stanowi negatywnie oceniany element planowanego zagospodarowania Bulwarów Filadelfijskich w Toruniu (str. 25).

Nadal, według prezydenta Michała Zaleskiego, NiD nie ma przeciwwskazań?

Narodowy Instytut Dziedzictwa pozytywnie ocenia jedynie przebudowę chodników oraz projekt oświetlenia. Nie ma też zastrzeżeń do badań archeologicznych. Jednak wpływ samych pawilonów handlowych jest negatywny. Prezydent nie podzielił się z prasą i mieszkańcami wszystkimi szczegółami opinii NiD’u, a to w nich ponoć chowa się diabeł.

Opinia Narodowego Instytutu Dziedzictwa.  

Renoma naukowa profesora Andrzeja Kadłuczki jest znana, jednak czy prezydent Michał Zaleski powołałby się na ekspertyzę, która nie potwierdza jego słów? Raczej nie. Pod uwagę wypada brać wszystkie głosy eksperckie. Warto zapytać prezydenta Zaleskiego np. dlaczego projekt budowy pawilonów nad Wisłą uzyskał pozwolenie miejskiego konserwatora zabytków, w miej niż tydzień? (nieoficjalne informacje). W tak krótkim czasie ciężko było dokładnie przeanalizować przedłożony projekt.